ब्रेकिंग

देश

भारतीय लेखिका बानू मुश्ताक यांना 'हार्ट लॅम्प' या कन्नड लघुकथेच्या संग्रहासाठी आंतरराष्ट्रीय बुकर पुरस्कार

Samruddhi Dhayagude
21 May 2025

लंडन : लेखिका आणि वकील बानू मुश्ताक यांचा लघुकथा संग्रह 'हार्ट लॅम्प' या लघु कथा संग्रहाला आंतरराष्ट्रीय बुकर पुरस्कार प्राप्त झाला आहे. लंडनमध्ये मंगळवारी रात्री हा पुरस्कार सोहळा पार पडला. या पुरस्काराची बक्षीस रक्कम ५०,००० पौंड इतकी आहे. इतक्या प्रतिष्ठेचा आंतरराष्ट्रीय बुकर पुरस्कार जिंकणाऱ्या बानू या पहिल्या भारतीय आणि कन्नड भाषीय महिला आहेत.

लंडन येथील टेट मॉडर्न येथे झालेल्या एका समारंभात मुश्ताकने आणि त्यांच्या अनुवादिका दीपा भस्ती यांच्यासोबत पारितोषिक स्वीकारले. या पुरस्कारानंतर आपला आनंद व्यक्त करताना 'विविधतेचा विजय' असे वर्णन केले. कन्नडमधून इंग्रजीमध्ये या पुस्तकाचे भाषांतर करणाऱ्या अनुवादक दीपा भस्ती यांनी ही कलाकृती सादर केली. जगभरातील सहा पुरस्कारांमध्ये निवडलेल्या मुश्ताकच्या कामाने कौटुंबिक आणि सामुदायिक तणावाचे चित्रण करण्याच्या "विनोदी, स्पष्ट, बोलचाल, भावनिक आणि उत्तेजक" शैलीमुळे परीक्षकांना भावले.

"कोणतीही कथा कधीही लहान नसते, मानवी अनुभवाच्या रचनेत प्रत्येक धागा संपूर्ण गोष्टीचे वजन धारण करतो या विश्वासातून हे पुस्तक जन्माला आले आहे," मुश्ताक म्हणाले.

सुंदर विजय : भाष्टी

''आपल्याला बऱ्याचदा विभाजित करण्याचा प्रयत्न करणाऱ्या जगात, साहित्य हे हरवलेल्या पवित्र जागांपैकी एक आहे जिथे आपण एकमेकांच्या मनात राहू शकतो, जरी काही पानांसाठीच. "माझ्या सुंदर भाषेसाठी हा किती सुंदर विजय आहे."

वार्षिक पारितोषिक मे २०२४ ते एप्रिल २०२५ दरम्यान यूके आणि/किंवा आयर्लंडमध्ये इंग्रजीत अनुवादित केलेल्या आणि प्रकाशित झालेल्या दीर्घकालीन काल्पनिक कथा किंवा लघुकथांच्या संग्रहांच्या सर्वोत्तम कामांची दाखल घेते.

आंतरराष्ट्रीय बुकर पुरस्कार २०२५ च्या परीक्षकांचे अध्यक्ष मॅक्स पोर्टर म्हणाले: “ही यादी म्हणजे मानवतेबद्दलच्या तात्काळ आणि आश्चर्यकारक संभाषणांसाठी एक साधन म्हणून भाषांतरातील काल्पनिक कथांचा उत्सव आहे. ही मनाला विस्तारणारी पुस्तके विचारतात की, आपल्यासाठी काय राखून ठेवले आहे, किंवा आपण शोक कसा करू शकतो, पूजा कशी करू शकतो किंवा कसे जगू शकतो. ते या प्रश्नांची गुंतागुंतीची, कधीकधी निराशावादी, कधीकधी पूर्णपणे आशादायक उत्तरे देतात.

"एकत्रितपणे, ते एक चमत्कारिक दृष्टीकोन तयार करतात ज्याद्वारे मानवी अनुभव पाहणे शक्य होते, खरोखरच त्रासदायक आणि वेदनादायक सुंदर दोन्ही. ते प्रत्येकी एका जगाकडे पाहण्याच्या अत्यंत विशिष्ट खिडक्या आहेत, परंतु ते सर्व भव्यपणे वैश्विक आहेत."

मुश्ताक यांनी कन्नड भाषेचा झेंडा आंतरराष्ट्रीय व्यासपीठावर उंचावला

मुख्यमंत्री सिद्धरामय्या यांनी मुश्ताक यांचे अभिनंदन केले

मुख्यमंत्री सिद्धरामय्या यांनी बुधवारी (२१ मे २०२५) मुश्ताक यांचे विजयाबद्दल अभिनंदन केले आणि म्हटले की, हा संपूर्ण कन्नड भाषिकांचा एक उत्सव आहे. एक्सवरील एका पोस्टमध्ये, मुख्यमंत्र्यांनी म्हटले आहे की, मुश्ताकने कन्नड भाषेचा झेंडा आंतरराष्ट्रीय व्यासपीठावर उंचावला आहे.

पुरस्काराचे स्वरूप

प्रत्येक नामांकन असलेल्या पुस्तकाला ५००० GBP चे बक्षीस दिले जाते. हे लेखक आणि अनुवादकामध्ये विभागले जाते आणि विजेत्या बक्षीसाची रक्कम मुश्ताक आणि भाष्टी यांच्यात विभागली जाते, ज्यांना प्रत्येकी २५,००० GBP मिळतात.

गीतांजली श्री आणि अनुवादक डेझी रॉकवेल यांना २०२२ मध्ये पहिल्या हिंदी कादंबरीसाठी प्रतिष्ठित पुरस्कार मिळाला. टॉम्ब ऑफ सँड , पेरुमल मुरुगन यांची तमिळ कादंबरी पायरे , ज्याचे इंग्रजीत अनिरुद्धन वासुदेवन यांनी भाषांतर केले होते, त्यांना या यादीत २०२३ मध्ये स्थान मिळाले.